Het Noorderlicht in Nederland spotten is een zeldzame gebeurtenis. Gelukkig is het niet zo uniek dat je nooit de kans krijgt. In ons kikkerlandje zijn er zo nu en dan perfecte omstandigheden die ervoor zorgen dat we het op bepaalde plekken kunnen zien. Het komt dus niet vaak voor, maar als het gebeurt, is het enorm bijzonder om te zien.
Het Noorderlicht in Nederland
Zeldzaam, dat is het Noorderlicht in Nederland zeker, maar het is niet compleet uitgesloten. In het komende jaar (2024 en een deel van 2025) wordt voorspeld dat het Noorderlicht op zijn krachtigst zal zijn. Dit komt eens in de zoveel jaar voor. In de nacht van 10 op 11 mei was het zelfs zo krachtig dat bijna heel Nederland het kon zien (de sterkste zonnestorm sinds 2003). De KP-index was 8 (dat is enorm hoog). Zelfs tot ver in Europa zijn waarnemingen van het Noorderlicht geweest, zelfs met het blote oog.
Waar kun je het Noorderlicht spotten?
Als dit is wat je wilt, moet je in Nederland al snel zijn in gebieden met weinig kunstlicht. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de Waddeneilanden, bepaalde kustgebieden (een populaire plek is Katwijk aan Zee of Egmond aan Zee), maar ook het Veluwemeer is een goede locatie.
Dat wil niet zeggen dat je het gelijk ziet als je daar naartoe gaat. In het weekend van 10 en 11 mei 2024 was het Noorderlicht zelfs vanuit lichtvervuilde gebieden te zien, maar hadden sommige populaire locaties pech vanwege bewolking. Dus zo zie je, het blijft altijd een gok waar het Noorderlicht goed tot zijn recht komt. Je kunt echter de kans vergroten door jezelf goed voor te bereiden.
Volg verschillende media voor de beste waarnemingen
Zelf volg ik al een aantal jaar verschillende mensen, ben ik lid van een Facebookgroep en een WhatsAppgroep, en heb ik een app die pushmeldingen stuurt wanneer er een aanzienlijk aantal meldingen zijn.
Aurora Alert Nederland
Dit is een Facebookgroep waar mensen onder andere foto’s van het Noorderlicht delen. Hier ontvang je ook vele meldingen wanneer het op dat moment zichtbaar is. Let op: soms worden hier ook foto’s geplaatst van licht dat niet afkomstig is van het Noorderlicht, maar van kasverlichting.
Bovendien is de moderator/beheerder iemand met veel kennis en hij geeft regelmatig updates.
App: Aurora
Dit is een app die je kunt downloaden. De normale versie is gratis, maar als je meer uitgebreide informatie wilt, kun je de pro versie aanschaffen. Aurora is een van de apps die de beste informatie geeft. Nogmaals, dit betekent niet dat je het Noorderlicht daadwerkelijk zult zien, maar het is wel een handige app om een indicatie te krijgen. Ik merkte zelf dat de informatie over bewolking actueel was en dat ik daardoor goed kon inschatten waar ik kon gaan staan.
Volg Norrsken op Facebook
Ik heb deze tip van meerdere mensen gekregen. Ze geven tips die vooral van invloed zijn op het noorden, maar ze geven ook advies over zonnevlammen. Deze vlammen zijn natuurlijk niet helemaal te voorspellen, maar ze hebben vaak wel nauwkeurige voorspellingen.
Volg stormchasers
Er zijn er veel, maar het is goed om stormchasers op internet te volgen. Ze doen dit vaak als hobby, maar sommigen werken er ook in. Ze hebben vaak veel kennis en ervaring. Voorbeelden hiervan zijn de Noorderlichtjagers. Link naar de website van Noorderlichtjagers
Hoe werkt het Noorderlicht?
Het Noorderlicht, ook wel bekend als het Aurora Borealis, danst en springt in verschillende kleuren door de lucht. Dit wordt veroorzaakt door elektrisch geladen deeltjes in de atmosfeer, afkomstig van de zon. Het Noorderlicht wordt vaak veroorzaakt door zonnevlammen. Hoe krachtiger de zonnevlam, hoe krachtiger het Noorderlicht.
De kleuren die wij in de lucht zien, komen vrij wanneer deze energie botst met zuurstof- en stikstofdeeltjes.
Zonnestormen
Dit zegt je misschien niet meteen iets, maar zonnestormen zijn dus de reden dat wij hier het Noorderlicht kunnen zien. Een zonnestorm wordt uitgedrukt in G-waarden. Dit gaat gepaard met verstoring van het magnetische veld rondom de aarde. Als deze verstoring hoog is, het liefst zo hoog mogelijk, dan zie je het Noorderlicht. Dit wordt dan uitgedrukt in KP-waarde.
KP-waarde
Je ziet dit waarschijnlijk veel voorbij komen: de KP-waarde. Dit is de waarde die onder andere aangeeft of het Noorderlicht goed te zien is. Bij 0 is er dus geen Noorderlicht te zien en bij KP-waarde 9 is er een enorme storm en dus grote kans op het Noorderlicht (mits alles meezit met de bewolking etc.).
Om het Noorderlicht in Nederland te spotten, moet de KP-waarde minimaal 7 zijn. Men zegt dat je het Noorderlicht in Nederland ook kunt zien bij een KP van 5 of 6, maar dan moet je wel echt op de goede plek staan en is het vaak alleen met de camera waar te nemen. Vanaf KP 8 heb je ook grote kans om het met het blote oog te kunnen zien, zoals in het weekend van mei 2024.
Voor de duidelijkheid, je moet niet alleen afgaan op de KP-waarde. De KP-waarde is een indicator waar op de wereld het Noorderlicht waarschijnlijk te zien zal zijn. Hoe hoger de waarde, hoe meer kans en (vaak) hoe sterker het is.
Hoe het beste het Noorderlicht in Nederland te spotten?
Laten we als eerste voorop stellen dat het nooit helemaal zeker is en dat niet alleen geluk aan je kant moet staan. Een goede voorbereiding en flexibiliteit kunnen ervoor zorgen dat jij ergens in de toekomst het Noorderlicht in Nederland kunt gaan zien.
Check de waardes
Veel hangt af van de waarden. Is er een zonnestorm, zijn de G-waarden goed en is de KP-waarde goed. Vaak weet men al dagen van tevoren wanneer er een zonnestorm is en wat de waarden zullen zijn. Maar dit blijft tot het moment van zichtbaarheid een schatting.
Het moet onbewolkt zijn
Het hangt dus niet alleen af van de waarden, maar ook van een andere factor: het weer. Bij bewolking zie je dus niets. Maar haak niet gelijk af, want bewolking kan plaatselijk zijn. Zo trok ik er vorige keer uit met sluierbewolking, ik zag niets, maar in de polders was het kraakhelder en kon ik het Noorderlicht spotten.
Hoe minder lichtvervuiling, hoe beter
Alhoewel het een tijdje geleden zelfs boven de steden te zien was, is dit normaal gesproken niet zo. De steden hadden hier echt geluk en als je het spotten iets minder van geluk wilt laten afhangen, is een zo donker mogelijke plek het beste.
Hoe meer naar het noorden, hoe beter
De beste plek om het Noorderlicht in Nederland te zien is richting het noorden. Hoe verder naar het noorden, hoe meer kans. Denk daarbij aan de Waddeneilanden, stranden in Noord-Holland (zoals Katwijk aan Zee) en Friesland, of ga naar het Dark Sky Park in Friesland.
Veel plezier jagen
Geniet vooral als je het Noorderlicht in Nederland kunt zien. Ik weet nog goed dat de nacht van 10 op 11 mei een traan op mijn gezicht toverde. Dit was mijn eerste blik op het Noorderlicht in mijn leven, een droom die uitkwam. Ik stond daar in mijn eentje en kon mijn ogen niet geloven. Ik had mijn camera bij de hand, maar was mijn statief vergeten. Gelukkig had ik mijn iPhone 13 Pro bij me en kon ik met de nachtstand foto’s maken van het Noorderlicht.
Ook kon ik het Noorderlicht beter zien door mijn telefooncamera dan met het blote oog. Ik had die avond slechts 5 seconden van een perfecte waarneming en waren de kleuren even feller. Gelukkig heb ik het gevoel, het geluk en de foto’s om me aan deze unieke ervaring te laten herinneren.
